dr hab. prof. UKEN Piotr Trojański
Profesor Uczelni
Katedra Historii Najnowszej i Edukacji Historycznej
piotr.trojanski@uken.krakow.pl
pok: 325
ORCID: 0000-0001-5907-8134
publikacje:
Rozprawa doktorska:
(temat rozprawy, promotor, recenzenci, rok obrony)
Tytuł: Aktywność społeczno-gospodarcza ludności żydowskiej w województwie krakowskim w latach 1918-1939
Promotor: prof. dr hab. Jerzy Gołębiowski
Recenzenci: prof. dr hab. Regina Renz i dr hab. Krzysztof Urbański, prof. AP
Rok obrony: 2000
Zainteresowania naukowe:
historia społeczno-gospodarcza Żydów polskich; nauczanie o Holokauście w Polsce i na świecie; przemiany pamięci Auschwitz i Holokaustu; dydaktyka historii ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania i kształcenia multimedialnego; edukacja wielokulturowa.
Granty i projekty badawcze (naukowe i dydaktyczne):
- Kompetentny nauczyciel – mistrz i wychowawca – projekt wdrożeniowy przyznany w ramach grantu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (Nr POWR.03.01.00-00-KN22/18-00), który jest w trakcie realizacji (2018–2023). Projekt jest finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego (kierownik merytorycznego dla kierunku studiów – historia i WOS).
- Online learning tools for combating antisemitism and other forms of discriminations – międzynarodowy projekt realizowany w 8 krajach UE w latach 2015-2018 w ramach program Erasmus + Nr: 2015-1-NL01-KA201-008826 (kierownik polskiej części projektu).
- The future of Holocaust education in authentic memorial sites – polsko-holenderski projekt realizowany w latach 2015-2018 przez Dom Anny Frank w Amsterdamie i Państwowe Muzeum Auschwitz Birkenau w Oświęcimiu. Projekt finansowany był ze środków rządu Królestwa Niderlandów (członek zespołu koordynującego projektem).
- Killing Sites – Research and Remembrance w ramach IHRA Multi-Year Work Plan. Międzynarodowy projekt koordynacji badań nad identyfikacją, oznakowaniem i upamiętnianiem miejsc kaźni z okresu II wojny światowej, który był realizowany przez International Holocaust Rememebrance Alliance w latach 2011-2016 (członek komitetu sterującego, w 2017 jego przewodniczący).
- European Memorialisation: Accomplices and Perpetration (EUMAP), 2015 – Praca w międzynarodowym zespole badawczym przygotowującym projekt grantowy w ramach Programu Ramowy Unii Europejskiej „Horyzont 2020”. W projekcie brało udział 9 instytucji: University College w Londynie i Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau, także: Uniwersytet w Jenie (Niemcy), Uniwersytet Wiedeński (Austria), Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie (Polska), The NIOD Institute for War, Holocaust and Genocide Studies (Holandia), Instytut Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie (Izrael), Agencja Jetzt und Einst (Niemcy). Zespołem przygotowującym wniosek kierowała prof. Marry Fulbrook z University College London (członek zespołu).
- Holocaust Education from European Perspective, (HEEP) – polsko-holenderski projekt realizowany przez Dom Anny Frank w Amsterdamie i Państwowe Muzeum Auschwitz Birkenau w Oświęcimiu w latach 2011-2013. Projekt finansowany był ze środków rządu Królestwa Niderlandów (członek zespołu koordynującego projekt).
- Perceived Collective Identity in Israel, Germany and Poland – międzynarodowy projekt, który był realizowany w Izraelu, Niemczech i Polsce w latach 2005-2010. Projekt finansowany był ze środków Fundacji Fridricha Eberta i Fundacji Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość, EVZ (członek zespołu sterującego projektem).
- “Teaching remembrance – Education for the Prevention of crimes against Humanity” – projekt Rady Europy dot. edukacji o Holokauście w autentycznych miejscach pamięci, 2006-2013 (koordynator programu seminariów dla nauczycieli europejskich organizowanych w Krakowie i Oświęcimiu).
- „Education for the Prevention of crimes against Humanity. Modules for Trainer Training” – projekt Rady Europy dot. edukacji na rzecz przeciwdziałania zbrodniom przeciwko ludzkości adresowany do edukatorów z państw członkowskich rady Europy, którego celem było opracowanie i przeprowadzenie modułu szkoleń dla multiplikatorów, 2009-2010 (członek międzynarodowego zespołu trenerów z Francji, Wielkiej Brytanii, Belgi i Polski).
- “Teaching Materials for combating Anti-Semitism and other Forms of Discrimination”, Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, 2006-2013 (członek zespołu międzynarodowych ekspertów opracowujących materiały edukacyjne do nauczania o antysemityzmie w Europie).
Stypendia i staże naukowe:
- Beit Berl Academic College (Izrael), 12 -23 VI 2018, Erasmus + Programme Teaching Staff Mobility, prowadzenie wykładów i zajęć dydaktycznych ze studentami, spotkania z pracownikami uczelni celem omówienia programu współpracy.
- HAN University of Applied Sciences w Nijmegen (Holandia), 14 – 20 XII 2017, Erasmus + Programme Staff Mobility, konsultacje i spotkania z pracownikami uczelni dot. rozwoju dalszej współpracy dotyczącej kształcenia przyszłych nauczycieli historii.
- University of Southern California (USA), 13-26 VIII 2006, pobyt studyjny w Shoah Foundation Institute przygotowujący do realizacji w Polsce projektu Visual History Archive.
- Florida Atlantic University w Boca Reton (USA), 1-9 XII 2003, wykłady gościnne i konsultacje naukowe w Center for Holocaust and Human Rights Education dotyczące nauczania o Holocauście w Polsce i Stanach Zjednoczonych.
- Wykłady gościnne w USA w ramach programu MSZ promocji Polski za granicą, 20-30 IV 2002, podróż studyjna po Stanach Zjednoczonych z serią odczytów oraz spotkań audytoryjnych poświęconych problematyce nauczania o Holocauście w Polsce („Teaching about the Holocaust in Poland: A historical perspective). Wykłady odbyły się w następujących instytucjach: Center for Jewish Studies Uniwersytetu Kalifornijskiego (UCLA), Simon Wiesenthal Center/Museum of Tolerance w Los Angeles, Jewish Education Center w Baltimore, Ambasada RP i United States Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie, American Association for Polish-Jewish Studies w Cambridge/Boston, American Jewish Committee w Nowym Jorku. Organizatorem projektu było konsul Generalny RP w Los Angeles. W jego realizację zaangażowane zostały również: Ambasada Rzeczypospolitej Polski w Waszyngtonie oraz Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku.
- Wykłady gościnne w Izraelu w ramach programu MSZ promocji Polski za granicą, 14-24 I 2006, cykl wykładów i warsztatów na temat nauczania o Holokauście, zorganizowanych przez Instytut Polski w Tel Awiwie. Miejsca prelekcji: Instytut Polski w Tel Awiwie, Hifa University, Hebrew University w Jerozolimie, Ośrodek Nauczania o Holocauście „Mashmaut” w Kiryat Motzkin.
- Wykłady gościnne w Izraelu w ramach programu MSZ promocji Polski za granicą, 22-28 IV 2007, cykl wykładów i warsztatów na tematy polsko-żydowskiej historii, zorganizowane przez Instytut Polski w Tel Awiwie. Miejsca prelekcji: Tel Awiw i Jerozolima.
Członkostwo w stowarzyszeniach, instytucjach naukowych oraz zespołach redakcyjnych:
- Polskie Towarzystwo Historyczne, od 2005 r., członek; w latach 2008-2012 członek zarządu Odziału Krakowskiego PTH, od 2009 sekretarz Kapituły Nagrody im. T. Słowikowskiego, przyznawanej przez PTH.
- European Association for Holocaust Studies (Europejskie Stowarzyszenie Studiów nad Holokaustem), od 2015, członek zarządu i wiceprezes.
- Stowarzyszenie Centrum Polsko-Niemieckie w Krakowie, od 1997 członek, od 2000 członek zarządu i wiceprezes.
- International Society for History Didactics.
- Polskie Towarzystwo Studiów Żydowskich.
Współpraca międzynarodowa oraz międzyinstytucjonalna:
- Członek Rada opiniodawczo-doradczej ds. edukacji o Holokauście przy Ministrze Edukacji Narodowej (2017 – obecnie).
- Doradca akademicki Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (2006 – obecnie)
- Członek delegacji polskiej (z nominacji MEN i MSZ) w International Holocaust Remebrance Alliance (2000-obecnie). Przewodniczący Education Working Group (2014-2015)
- Członek Zespołu Centrum Badań Holokaustu Uniwersytetu Jagiellońskiego (2008-2016)
- Członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej przy Prezesie Rady Ministrów (2008-2012)
- Ekspert Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie ds. zwalczania antysemityzmu (Projekt: „Development of Teaching Materials for combating Anti-Semitism and other Forms of Discrimination” 2006-2013).
- Członek Zespołu opiniodawczo-doradczego ds. nauczania o Holokauście przy Ministrze Edukacji Narodowej (2010-2011)
- Ekspert Rady Europy ds. edukacji na rzecz przeciwdziałania zbrodniom przeciwko ludzkości (Projekt: „Education for the Prevention of Crimes Against Humanity. Module for Trainer training”, 2009-2010).
- Koordynator współpracy pomiędzy Instytutem Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie i Beit Berl College w Izraelu (zrealizowane projekty to m.in.: wspólne konferencje, publikacje i wymiana studencka od 2005 do dzisiaj).
- Opiekun naukowy April Crbtree, stypendystki Fundacji Fulbrighta z University of Tennessee-Knoxville w Stanach Zjednoczonych, która w 2005 r. realizowała temat badawczy pt.: „Holocaust Education in Poland”.
- Opiekun naukowy polsko-niemieckiego seminarium studentów pt. „Stosunki polsko- niemieckie a problematyka wypędzeń i transferów ludności w Europie Środkowej w XX w.”, 2007-2008, Instytut Historii Uniwersytetu pedagogicznego i Pädagogischen Hochschulen Freiburg.
- Opiekun naukowy polsko-izraelskiego seminarium studentów pt. „Polacy i Żydzi – razem ale obok siebie. Stosunki polsko-żydowskie w XX w.”, 2010-2013, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie i Beit Ber College z Izraela.
- Opiekun naukowy polsko-izraelskiego seminarium studentów pt. „Bringing Together”, 2013-2015, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie i Beit Ber College z Izraela.
- Wykonane ekspertyzy lub inne opracowania na zamówienie:
- Cykl lekcji elearningowych na temat historii Żydów polskich i Holokaustu opracowanych przez Instytut Jad Waszem w Jerozolimie, 2008-2011, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
- Projekty scenariuszy tzw. wystaw narodowych (rosyjskiej, żydowskiej, greckiej), 2006-2010, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
- The Search, E. Heuvel, R. van der Rol, L. Schippers, Fundacja Anny Frank, Amsterdam 2007, Dom Anny Frank w Amsterdamie.
- Materiały edukacyjne do nauczania o antysemityzmie “Using video resources: integrating and consolidating the teacher aids and policy guidelines”, 2019, ODIHR/OBWE
- Recenzowanie projektów międzynarodowych i krajowych:
- The Rothschild Foundation (Hanadiv) Europe (2008, 2010, 2019)
- European Network Remembrance and Solidarity/Europejska Sieć Pamięć i Solidarność (2017 – recenzja i konsulatcje wystawy historycznej pt. „Between Life and Death. Stories of Rescue During the Holocaust”).
Nagrody i wyróżnienia:
2001 – Dyplom uznania za zasługi dla ochrony dziedzictwa kultury żydowskiej w Polsce przyznany przez ambasadora Izraela w Polsce;
2004 – Nagroda indywidualna Rektora Akademii Pedagogicznej w Krakowie za książkę pt. Holokaust. Zrozumieć dlaczego, Warszawa 2003;
2004 – Medal Komisji Edukacji Narodowej przyznany za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania;
2005 – Nagroda zespołowa Rektora Akademii Pedagogicznej w Krakowie za redakcję naukową książki pt. Holokaust – lekcja historii. Zagłada Żydów w edukacji szkolnej, Kraków 2004;
2008 – Nagroda indywidualna Rektora Akademii Pedagogicznej w Krakowie za redakcję książki Jak uczyć o Auschwitz i Holokauście. Materiały dydaktyczne dla nauczycieli, Oświęcim 2007;
2008 – Krzyż Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w odkrywaniu, gromadzeniu i upowszechnianiu prawdy o Holokauście oraz za zasługi w działalności na rzecz upamiętniania historii Powstania w Getcie Warszawskim;
2011 – Nagroda indywidualna Rektora Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie za redakcję książki European pack for visiting Auschwitz-Birkenau Memorial and Museum – Guidelines for teachers and educators, Strasbourg 2010.
2013 – Odznaka 15-lecia Centrum Kultury Żydowskiej w Krakowie przyznana przez Fundację Judaica za pionierskie działania na polu badawczym jak i w praktyce na rzecz wprowadzenia do programów szkolnych problematyki Holokaustu.
2018 – Nagroda zbiorowa Comenius EduMedia, przyznawana przez Instytut Pedagogiki i Mediów w Berlinie za projekt internetowej platformy multimedialnej „Stories that Move”.
Organizacja konferencji:
- Polsko-litewska konferencja nauczycieli nt. „Zmaganie się z własną przeszłością: pomiędzy mitem a rzeczywistością”, 2001, Kraków, sekretarzy komitetu organizacyjnego.
- XVII Powszechny Zjazd Historyków Polskich, 2004, Kraków, sekretarz komitetu organizacyjnego
- European Workshop for Teachers on Auschwitz and the Holocaust in the Context of Teaching Remembrance in Europe, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, Kraków-Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- Polish-Israeli Conference on ”Polish-Jewish History in Israel and Poland – Formal and Informal Education”, 2008, Beit Berl (Izrael), członek komitetu organizacyjnego.
- Polish-Israeli Conference to celebrate the 60th anniversary of the creation of the State of Israel on „Poles and Jews. History – Culture – Education, 2008, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- I Ogólnopolska konferencja naukowo-dydaktyczna pt. „Auschwitz i Holokaust – dylematy i wyzwania polskiej edukacji”, 2008, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- I Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX w.”, 2010, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- Ogólnopolska konferencja na temat nauczania o antysemityzmie, 2010, Oświęcim – Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- The Roma Genocide – Young Europeans commemorating the extermination of the Roma during the WW II, 2010, Kraków-Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- The third tri-national conference on Collective (National) Identity in Poland, 2010, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- II Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX w. – Oblicza Sprawiedliwości. Świat wobec Holokaustu i innych zbrodni ludobójstwa w XX wieku”, 2011, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- The Inaugural Conference of the European Association for Holocaust Studies: “Holocaust Studies Today: The Research and Pedagogical Challenges of a Developing Field”, 2011, Kraków-Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- III Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX w. – Jednostka wobec zbrodni”, 2012, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- International Conference on „Korczak – Polish-Jewish communion of place, culture and memory”, 2012, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- Interethnische und transkulturelle Kontakträume in Polen in Geschichte und Literatur: Polen – Deutsche – Juden (Pogranicze etniczne i kulturowe w Polsce w świetle historii i literatury: Polacy – Niemcy – Żydzi), 2012, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- II Kongres Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski, Kraków, organizator i moderator (wspólnie z W. Rojkiem) panelu nt. „Polskie doświadczenia totalitaryzmów XX w. na tle doznań innych narodów środkowoeuropejskich – wspólnota i unikatowość doświadczeń”, 2012, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- II Ogólnopolska konferencja naukowo-dydaktyczna pt. „Auschwitz i Holokaust -– edukacja w szkole i w miejscu pamięci”, 2013, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX w. – Słowa w służbie nienawiści”, 2013, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- V Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX w. – Kobiety wojny”, 2014, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego, członek komitetu organizacyjnego.
- International conference on “Killing sites: research and remembrance”, członek komitetu organizacyjnego i prowadzenie panelu nt. “Remembrance and education”, 2014, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- European Workshop on „History – Memory – Education. KL Auschwitz a year before liberation”, 2014, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- Polsko-izraelska konferencja pt. „Doświadczenia współpracy polsko-izraelskiej, w 130 rocznicę Kongresu Syjonistycznego w Katowicach”, 2014, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- International expert conference on “Education for Remembrance of the Roma Genocide”, 2015, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- VI Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX w. – Od wyzwolenia do pojednania”, 2015, członek komitetu organizacyjnego, członek komitetu organizacyjnego.
- International Conference on Education about Auschwitz and the Holocaust “Memory has not yet matured in us…”, 2015, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- II Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX i XXI w. – Dzieci wojny”, 2016, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego, członek komitetu organizacyjnego
- VIII Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX w. – Świadkowie. Między ofiarą a sprawcą”, 2017, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego, członek komitetu organizacyjnego.
- International Conference on „As murder begun: Identifying and Rememebring the Killing Sites of Summer – Fall 1941”, 2017, Wilno, członek komitetu organizacyjnego.
- The 2nd International Conference of the European Association for Holocaust Studies on “Current Research on Auschwitz History and Memory”, 2017, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- Seminar for representatives of NGOs from the CoE Member States on „Role of NGOs in the Holocaust Remembrance activities”, 2017, Kraków, członek komitetu organizacyjnego.
- IX Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX w. – Sprawcy, wykonawcy, pomocnicy: Jak rodzi się zło?”, 2018, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
- X Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX w. – „Cena odwagi. Między ocaleniem życia a ocaleniem człowieczeństwa”, 2019, Oświęcim, członek komitetu organizacyjnego.
Najważniejsze publikacje:
a) monografie i edycje źródeł:
- P. Trojański, 2019, Auschwitz w okowach polityki. Międzynarodowy Komitet Oświęcimski w latach 1954-1970. Wybór dokumentów, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków, ss. 650.
- P. Trojański, 2009, Żydzi w województwie krakowskim 1918-1939. Studia statystyczne nad aktywnością społeczno-zawodową, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków, ss. 302.
b) podręczniki:
- R. Szuchta, P. Trojański, 2012, Zrozumieć Holokaust. Książka pomocnicza do nauczania o zagładzie Żydów, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu i Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie, Warszawa, ss. 352
- G. Szymanowski, P. Trojański, 2004, Ludzie i Epoki. Podręcznik do nauczania historii do klasy 3 liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum, Wydawnictwo ZNAK dla Szkoły, Kraków, ss. 366.
c) redakcje naukowe:
- (ed.) Piotr Trojański, Education about Auschwitz and the Holocaust at Authentic Memorial Sites. Current status and future prospects, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau: Oświęcim 2019, ss. 213
- (red.) A. Czajkowska, P. Trojański, 2018, U podstaw pedagogiki Auschwitz i Holokaustu, Państwowe Muzeum Auschwitz-Barkanu, Oświęcim, ss. 339.
- A. Mirga-Kruszelnicka, E. C. Acuña, P. Trojański, 2016, Introduction: The “forgotten Holocaust” remembered – scholarship, commemoration and Roma mobilization, [w:] Education for Remembrance of the Roma Genocide. Scholarship, Commemoration and the Role of Youth, (Eds). A. Mirga-Kruszelnicka, E. Acuna, P. Trojański, Kraków, s. 11-24.
- (red.) T. Lutz, D. Silberklang, P. Trojanski, J. Wetzel, M. Bistrovic, 2015, Killing Sites. Research and Remembrance, IHRA series, vol.1, Metropol, Berlin, ss. 234.
- (red.) P. Trojański, 2014, Auschwitz i Holokaust: edukacja w szkole i w miejscu pamięci, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim, ss. 423.
- (red.) M. Misztal, P. Trojański, 2011, Poles and Jews. History – Culture – Education, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków, ss. 227.
- (red.) P. Trojański, 2008, Auschwitz i Holokaust: dylematy i wyzwania polskiej edukacji, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim, ss. 397.
d) artykuły w czasopismach naukowych i rozdziały w monografiach wieloautorskich:
- Piotr Trojański, 2019, The image of Auschwitz in Polish history textbooks (1956-1999), „Holocaust Studies. A Journal of Culture and History”, Special issue: New Perspectives on Auschwitz, 2019, s. 1-17.
- P. Trojański, 2018, Miejsca pamięci w przestrzeni publicznej, [w:] Historia w przestrzeni publicznej, J. Wojdon (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 135-142.
- Piotr Trojański, Jakiej narodowości były ofiary Auschwitz? Obraz obozu oświęcimskiego w polskich podręcznikach historii w latach 1952-1999, „Wiadomości Historyczne”, nr 4, 2018, s. 4-13.
- P. Trojański, 2018, Międzynarodowy Komitet Oświęcimski jako instytucjonalny świadek pamięci (1952-1970), [w:] Historia – Pamięć – Tożsamość. T. 5: Człowiek jako świadek historii: studia historyczne, B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, A. Słaby (red.), Wydawnictwo Libron, Kraków, s. 211-225.
- P. Trojański, A. Kalisz, 2017, Die Darstellung nationalsozialistischer Konzentrations- und Vernichtungslager in Lehrbüchern polnischer postgymnasialer Schulen, [w:] Auschwitz im Kontext: die ehemaligen Konzentrationslager im gegenwärtigen europäischen Gedächtnis, B. Dybaś, I. Nöbauer, L. Radonić (Hrsg.), Peter Lang Edition, Frankfurt am Main, s. 153-182.
- P. Trojański, 2016, Od Działu Dokumentacyjnego do Archiwum. Działalność dokumentacyjna Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu w latach 1947-1956, [w:] Historia – pamięć – tożsamość w edukacji humanistycznej, T. 4: Archiwum strażnikiem pamięci: studia historyczno-archiwalne, B. Popiołek, A. Słaby, A. Chłosta-Sikorska (red.), Wydawnictwo Libron, Kraków, s. 33-50.
- P. Trojański, 2016, Obraz Auschwitz w świadomości młodzieży polskiej w pierwszych latach po wojnie na podstawie wypracowań uczniów z 1947 roku, [w:] Dzieci wojny, A. Bartuś (red.), Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau i Fundacja na Rzecz MDSM, Oświęcim, s. 257-270.
- J. Chrobaczyński, P. Trojański, 2015, Auschwitz and Katyń in bondage of politics: The process of shaping memory in communist Poland, [in:] Memory and change in Europe: Eastern Perspectives, (Eds.) M. Pakier, J. Wawrzyniak, Berghahn Books, New York, s. 246-263.
- P. Trojański, 2015, Od miejsca wspominania do miejsca pamięci. Proces transformacji muzeum w miejsce pamięci na przykładzie historii Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, [w:] Historia – pamięć – tożsamość w edukacji humanistycznej, T. 3, Pamięć człowieka, pamięć miejsca, miejsca pamięci: studia historyczno-antropologiczne, B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, A. Słaby (red.), Wydawnictwo Libron, Kraków, s. 405-420.
- P. Trojański, 2015, Sytuacja na terenach poobozowych w pierwszych latach po wyzwoleniu Auschwitz (1945-1947), „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem”, T. 37, nr 2, s. 45-61.
- P. Trojański, 2015, Problem profanacji szczątków ofiar Auschwitz w świetle materiałów procesowych Sądu Grodzkiego i Sądu Powiatowego w Oświęcimiu (1945-1969), [w:] Skrwawione dusze: prawda, sprawiedliwość, przebaczenie, pojednanie, A. Bartuś (red.), Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau i Fundacja na Rzecz MDSM, Oświęcim, s. 205-221.
- P. Trojański, 2015, Trzeba mu jedną posłać, bo jakiś złotnik czy też kanadziarz. Sprawa strażnika Stałej Ochrony Obozu Oświęcimskiego, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, Nr 11, s. 503-520.
- K. Odrzywołek, P. Trojański, 2015, Dzieci Teheranu – od mrozów Syberii do słońca Palestyny: rola delegatur Ambasady RP w ZSRR i Armii gen. Andersa w ratowaniu dzieci żydowskich, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, nr 11, s. 144-172.
- P. Trojański, 2014, The Legacy of the Holocaust in Poland and Its Educational Dimension, [w:] Lynn Zimmerman (Ed.), Jewish Studies and Holocaust Education in Poland, McFarland & Company, Inc Publishers , Jefferson NC, s. 93-116.
- P. Trojański, 2013, Początki upamiętniania zagłady Żydów w Państwowym Muzeum w Oświęcimiu (1946-1950), [w:] Historia – pamięć – tożsamość w edukacji humanistycznej. Tom 1: Historia i edukacja, B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, U. Kicińska (red.), Wydawnictwo Libron, Kraków, s. 217-230.
- P. Trojański, 2013, Edukacja o Holokauście. Próba krytycznego bilansu, [w:] Edukacja muzealna w Polsce. Aspekty, konteksty, ujęcia, W. Wysok, A. Stępnik (red.), Lublin 2013, s. 129-150.
- P. Trojański, 2013, Upolitycznienie i instrumentalizacja pamięci ofiar Auschwitz (1946-1955), [w:] Słowa w służbie nienawiści, A. Bartuś (red.), Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau i Fundacja na Rzecz MDSM, Oświęcim, s. 337-343.
- P. Trojański, 2012, Upamiętnianie ofiar Auschwitz na terenie Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka w latach 1947-2000. Zarys problemu, „Krakowskie Studia Małopolskie”, nr XVII, s. 65-78.
- J. Brynkus, P. Trojański, 2011, Historical Education – Historical Culture – History Didactics in Poland, [w:] Facing – Mapping – Bridging Diversity: Foundation of a European Discourse on History Education. Part 2, (Eds.) Elisabeth Erdmann, Wolfgang Hasberg, Wochenschau Verlag, Schwalbach/Ts, s. 117-148.
- P. Trojański, 2008, Pomiędzy „banalnością zła” a „banalnością heroizmu” – czyli o potrzebie analizowania w nauczaniu o Holokauście procesów i mechanizmów psychospołecznych, które doprowadziły do Zagłady, [w:] Auschwitz i Holokaust – dylematy i wyzwania polskiej edukacji, P. Trojański (red.), Oświęcim, s. 255-265.
- J. Chrobaczyński, P. Trojański, 2007, Cracow – the capital of the Genaral Government. Functions of the city in the system of the German occupation and clandestine activity, [w:] Evropská velkoměsta za druhě světově války. Každodennost okupovaného velkoměsta. Praha 1939-1945 v evropské srovnání, Olga Fejtová, Václav Ledvinka, Jiří Pešek (red.), „Documenta Pragensia”, nr XXVI, Praha, s. 57-70.
- P. Trojański, 2005, Żydowskie przedsiębiorstwa handlowe w woj. krakowskim w okresie międzywojennym. Zagadnienia statystyczne, „Studia Judaica”, nr 1-2(15-16), s. 79-100.
- P. Trojański, 2002, Die Deutsche Okkupation und der Holocaust im Geschichtsbewusstsein junger Polen in den 90er Jahren, [w:] Erinnern und Gedenken. Zur Bedeutung der historisch – politischen Bildung im deutsch-polnischen Jugendaustausch, Dokumentationder Konferenz von 6.-8.10.2000, Deutsch-Polnisches Jugendwerk, Knut Dethlefsen (Hrsg.), Berlin, Potsdam/Warschau, s. 129-139.
Działalność popularyzatorska:
- Opracowanie programu nauczania: Program nauczania. O historii i zagładzie Żydów na lekcjach przedmiotów humanistycznych w szkołach ponadpodstawowych, Warszawa 2000, wydanie II – 2001, ss. 61 (współautor: R. Szuchta).
- Opracowanie cyklu artykułów popularnonaukowych nt. zagłady Żydów, które ukazywały się na łamach miesięcznika „Mówią Wieki” w latach 2001-2002 (współautor: R. Szuchta):
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 1. Antyjudaizm, „Mówią Wieki”, 2001, Nr 6/01 (498).
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 2. Antysemityzm, „Mówią Wieki”, 2001, Nr 7/01 (499).
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 3. Narodziny nazizmu w Niemczech, „Mówią Wieki”, 2001, Nr 8/01 (500).
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 4. Preludium Holocaustu (1933-1939), „Mówią Wieki”, 2001, Nr 9/01 (501).
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 5. Droga do ludobójstwa (1939-1940), „Mówią Wieki”, 2001, Nr 10/01 (502) (współautor: R. Szuchta)
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 6. Eksterminacja pośrednia (1940-1942), „Mówią Wieki”, 2001, Nr 11/01 (503).
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 7. Endlösung – „ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej” (1941 – 1945), „Mówią Wieki”, 2001, Nr 12/01 (504).
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 8. Wobec zagłady, „Mówią Wieki”, 2002, Nr 1/02.
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 8. Wobec zagłady, „Mówią Wieki”, 2002, no. 1/02.
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 9. Inne ofiary ludobójstwa, „Mówią Wieki”, 2002, Nr 2/02.
- Zrozumieć dlaczego. Cz. 10. Następstwa, „Mówią Wieki”, 2002, Nr 3/02.
- Opracowanie książki pomocniczej do nauczania o Holokauście: Holokaust – zrozumieć dlaczego, Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki, Warszawa 2003, II wydanie – 2006, 310. (współautor: R. Szuchta).
- Opracowanie podręcznika szkolnego do nauczani historii dla szkoły ponadgimnazjalnej: Ludzie i Epoki. Podręcznik do nauczania historii do klasy 3 liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum, Wydawnictwo ZNAK dla Szkoły, Kraków 2004 (współautor: G. Szymanowski).
- Opracowanie poradnika dydaktycznego dla nauczycieli, 2007: Jak uczyć o Auschwitz i Holokauście. Materiały dydaktyczne dla nauczycieli, Oświęcim 2007, ss. 311. (współredaktor: J. Ambrosewicz-Jacobs, K. Oleksy).
- Opracowanie książki pomocniczej do nauczania o Holokauście: Zrozumieć Holokaust. Książka pomocnicza do nauczania o zagładzie Żydów, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu i Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie, Warszawa 2012, ss. 352 (współautor: R. Szuchta).
- Opracowanie poradnika dydaktycznego do nauczania o Holokauście: Jak uczyć o Holokauście. Poradnik metodyczny do nauczania o Holokauście w ramach przedmiotów humanistycznych w zreformowanej szkole, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2012, ss. 79 (współautor: R. Szuchta).
https://www.ore.edu.pl/wp-content/plugins/download-attachments/includes/download.php?id=4307
- Adaptacja polska materiałów edukacyjnych dla uczniów i nauczycieli do nauczania o antysemityzmie:
- Historia Żydów w Europie do 1945 r. Materiały edukacyjne na temat historii Żydów i antysemityzmu (część 1), Fundacja Anny Frank, OSCE/ODIHR, SCPN, Kraków 2008, ss. 16.
- Antysemityzm, ciągłe zmaganie? Materiały edukacyjne na temat historii Żydów i antysemityzmu (część 2), Fundacja Anny Frank, OSCE/ODIHR, SCPN, Kraków 2008, ss. 16.
- U2? Materiały edukacyjne na temat historii Żydów i antysemityzmu (część 3), Fundacja Anny Frank, OSCE/ODIHR, SCPN, Kraków 2008, ss. 16.
- Antysemityzm – stare i nowe uprzedzenia. Poradnik metodyczny dla nauczyciela, Fundacja Anny Frank, OSCE/ODIHR, SCPN, Kraków 2008, ss. 24.
- Opracowanie scenariuszy lekcji do nauczania historii:
- Polacy i Żydzi – razem, ale obok siebie, [w:] Polacy i Żydzi. Nauczanie o Holokauście w perspektywie ośmiu wieków dziejów Żydów w Polsce. Poradnik dla nauczyciela, Warszawa 2008, s. 121-130 (współautor: R. Szuchta).
- Ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej – przyczyny i przebieg procesu decyzyjnego, [w:] Polacy i Żydzi. Nauczanie o Holokauście w perspektywie ośmiu wieków dziejów Żydów w Polsce. Poradnik dla nauczyciela, Warszawa 2008, s. 139-148. (współautor: R. Szuchta) .
- Tadeusz Kościuszko i Berek Joselewicz – dwaj bohaterowie. Polacy i Żydzi w walce o niepodległość Polski pod zaborami, [w:] Zachować pamięć. Poradnik dla nauczycieli, Warszawa 2008 (j. polski i hebrajski), s. 45-52
- Razem czy osobno – Polacy i Żydzi w walkach o niepodległość Polski w XIX w., [w:] Zachować pamięć. Poradnik dla nauczycieli, Warszawa 2008 (j. polski i j. hebrajski), s. 53-72
- Koordynacja projektu prezentacji wystawy edukacyjnej pt. „Anna Frank – historia na dzień dzisiejszy” w Polsce, 2003-2008, Dom Anny Frank w Amsterdamie, Stowarzyszenie Centrum Polsko-Niemieckie w Krakowie.
- Koordynowanie projektu Anne Frank Webguide i Free2Choose w Polsce, 2006-2008, Dom Anny Frank w Amsterdamie, Stowarzyszenie Centrum Polsko-Niemieckie w Krakowie.
- Opracowanie witryny internetowej poświęconej nauczaniu o historii i kultury Żydów ”Żydzi w Polsce. Ocalić od zapomnienia – uczyć dla przyszłości” (zydziwpolsce.edu.pl), 2002, Stowarzyszenie Centrum Polsko-Niemieckie w Krakowie.
- Adaptacja materiałów edukacyjnych do nauczania o Holokauście z wykorzystaniem opowieści graficznej „Poszukiwanie”, 2007-2011, Dom Anny Frank w Amsterdamie, Stowarzyszenie Centrum Polsko-Niemieckie w Krakowie.
- Opracowanie lekcji multimedialnej nt. „W obliczu Zagłady: ratujący, bierni świadkowie, sprawcy i ich pomocnicy” w oparciu o materiały audiowizualne USC Shoah Foundation Institute (Visual History Archive), 2009-2010 (współautor: R. Szuchta). Lekcja jest dostępna online: https://sfi.usc.edu/lessons/w-obliczu-zag%C5%82ady-ratuj%C4%85cy-bierni-%C5%9Bwiadkowie-sprawcy-i-ich-pomocnicy
- Opracowanie cyklu lekcji internetowych poświęconych historii Holokaustu i prowadzenie kursów e-learningowych z ich wykorzystaniem (2010-2013):
- Holokaust – problemy terminologiczne i interpretacyjne
- Antyjudaizm i antysemityzm – przyczyny pośrednie Zagłady
- Rozwój nazizmu i prześladowania Żydów w Niemczech (1918-1939)
- Sytuacja Żydów w pierwszych latach wojny (1939-1941)
- Getta – etap pośredni Zagłady
- Endlösung – etap bezpośredni Zagłady
- Świat po Holokauście
Lekcje są dostępne online: http://www.auschwitz.org/edukacja/e-learning/
- Opracowanie części wystawy edukacyjnej pt. „Żydzi w Polsce – swoi czy obcy”, 2000-2010, koordynowanie projektu jej prezentacji w Polsce, Stowarzyszenie Centrum Polsko-Niemieckie w Krakowie.
- Opracowanie europejskiego pakietu przygotowującego do wizyty w Muzeum Auschwitz (trzy wersje językowe: angielska, francuska, polska):
- European pack for visiting Auschwitz-Birkenau Memorial and Museum – Guidelines for teachers and educators, (Eds.) A. Białecka, K. Oleksy, F. Regard, P. Trojański, Strasbourg 2010, ss. 281.
- Pack européen pour la visite du Mémorial et du Musée d’Auschwitz-Birkenau – Pistes pédagogiques pour enseignants et éducateurs, Coordinataion de la publication: Białecka, K. Oleksy, F. Regard, P. Trojański, Editions du Counseil du Europe, Strasbourg 212, ss. 288.
- Przygotowanie do wizyty w Muzeum i Miejscu pamięci Auschwitz-Birkenau. Pakiet europejski – wskazówki dla nauczycieli i edukatorów, Białecka, K. Oleksy, F. Regard, P. Trojański (red.), Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau 2013, ss. 262.
- Opracowanie wystawy edukacyjnej pt. „Jestem stąd. Polska wielu narodów” (2011-2012), która jest poświęcona historii i dniu dzisiejszemu mniejszości etnicznych i narodowych żyjących w Polsce. Wystawie towarzyszy strona internetowa (jestemstad.pl) i katalog: Jestem stąd. Polska wielu narodów. Katalog wystawy, M. Grądzka, P. Trojański, Stowarzyszenie Centrum Polsko-Niemieckie, Kraków 2013, ss. 35.
- Koordynowanie projektu prezentacji wystawy „Jestem stąd. Polska wielu narodów”, 2012 – obecnie, Stowarzyszenie Centrum Polsko-Niemieckie w Krakowie.
- Wykłady popularnonaukowe na temat historii i kultury Żydów w muzeach (np. Muzeum Historyczne m. Krakowa, Żydowskie Muzeum Galicja, Muzeum Getta Warszawskiego, Muzeum Okręgowe w Tarnowie) i szkołach.
- Międzynarodowy Zlot Młodzieży „Europa Młodych – Europą Pokoju”, 2014, prezentacja wystawy „Jestem stąd. Polska wielu narodów” i wykład nt. „Jews in Poland – Countrymen or strangers?”.
- Współpraca z Ośrodkami Doskonalenia Nauczycieli przy realizacji różnych projektów edukacyjnych dla młodzieży i nauczycieli (np. Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie, Ośrodkiem Rozwoju Edukacji w Warszawie (dawniej; CODN), Nowym Sączu, Oświęcimiu, Wrocławskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli).
- Prowadzenie wykładów i warsztatów w ramach Szkoły Letniej Nauczania o Holokauście organizowanej przez Centrum Badań Holokaustu i Katedrę UNESCO ds. Edukacji o Holokauście w Uniwersytecie jagiellońskim, 2006-2016:
- Kim są Żydzi – tożsamość żydowska;
- Zagłada oczami dziecka;
- Postawy Polaków wobec Zagłady;
- Nauczanie o Holokauście w XXI w.
- Prowadzenie wykładów i warsztatów w Żydowskim Muzeum Galicja w Krakowie w ramach cyklu seminariów pt. „Kontekst edukacji o Holokauście”, 2006 – obecnie.
- Różne formy współpracy z Międzynarodowym Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau (m.in. prowadzenie wykładów, warsztatów, organizacja seminariów, konferencji i sesji edukacyjnych, koordynacja projektów krajowych międzynarodowych, seminariów zagranicznych), 2006 – obecnie.
- Wywiady prasowe:
Przez wieki Żydzi byli w Europie kozłami ofiarnymi, rozm. przepr. Maria Mazurek, „Gazeta Krakowska”, 09.02.2018, s. 20-21.
Na kamieniach obojętności. Nie chodzi już o to czy, ale jak uczyć o Zagładzie, rozm. przepr. Agnieszka Sabor, „Tygodnik Powszechny” 2005, nr 5, s. 15 (wspólnie z R. Szuchtą).
Promotorstwo doktoratów:
- Promotor pomocniczy rozprawy doktorskiej mgr Agnieszki Kasperek pt. „Kategoria Zagłady w szkolnym dyskursie polonistycznym po roku 2009 (na przykładzie prozy Idy Fink i Irit Amiel)”, Katedra Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (promotor: prof. dr hab. Sławomir Jacek Żurek). Praca został obroniona w 2017 r.
- Promotor pomocniczy rozprawy doktorskiej (w przygotowaniu) mgr Marzena Leżak, pt. „Polskie więźniarki polityczne w KL Auschwitz II – Birkenau w relacjach autobiograficznych”, Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego (promotor: dr hab. Małgorzata Świder, prof. UO). Praca w przygotowaniu.
Inne:
- Kierownik studiów podyplomowych „Totalitaryzm – nazizm – Holokaust”, prowadzonych od 1998 r. wspólnie przez Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie i Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (202 – obecnie)
- Sekretarza Kapituły Nagrody im. Słowikowskiego przyznawanej przez Oddział Krakowski Polskiego Towarzystwa Historycznego dla najlepszego nauczyciela historii ze szkół ponadgimnazjalnych w Krakowie (2008 – obecnie)
- Kierownik Pracowni Mniejszości Etnicznych i Narodowych w Instytucie Historii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie (2010 – 2019).
- Członek Zespołu Rektorskiego ds. Kształcenia w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie (2018 – 2019).
- Kierownik Kierunkowego Zespołu ds. Jakości Kształcenia w Instytucie Historii i Archiwistyki Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie (2015 – 2019).
- Zastępca Dyrektora Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie (2013 – 2015).
- Udział w komitetach redakcyjnych i radach naukowych czasopism:
- „Studia Judaica” – czasopismo naukowe, (2001-2003), wydawca: Polskie Towarzystwo Studiów Żydowskich, sekretarz redakcji.
- „Głosy Pamięci” (wersja angielskojęzyczna: „Voices of Memory”) – seria wydawnicza, (2006 – obecnie), wydawca: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, członek Rady Redakcyjnej (do tej pory ukazało się 14 tomów).