dr Mateusz Drozdowski
Zastępca Dyrektora Instytutu Historii i Archiwistyki, Adiunkt
Katedra Historii Najnowszej i Edukacji Historycznej
mateusz.drozdowski@uken.krakow.pl
pok: 335
ORCID: 0000-0002-4997-3087
publikacje:
https://up-krakow.academia.edu/MateuszDrozdowskihttps://pbn.nauka.gov.pl/core/#/person/view/5e709469878c28a0473bc6d1/current
Zainteresowania naukowe:
- polityka Wielkiej Brytanii wobec Polski w okresie transformacji systemowej (1988-1991);
- odbudowa państwa polskiego po I wojnie światowej w kontekście międzynarodowym;
- historia Krakowa;
- historia stosowana, w szczególności treści historyczne w Internecie, historia w turystyce.
Jestem absolwentem studiów magisterskich na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz historia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracę doktorską (obronioną w 2014 r.) przygotowywałem w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem prof. Michała Baczkowskiego. Dotyczyła ona Naczelnego Komitetu Narodowego – organizacji, która w latach 1914-1918 stanowiła organizacyjne oraz polityczne zaplecze Legionów Polskich. W 2017 r. ukazała się poświęcona tej organizacji monografia, która oparta została na pracy doktorskiej, uzupełnionej o materiały pozyskane w czasie dodatkowej kwerendy w archiwach wiedeńskich. Od roku 2019 pracuję jako adiunkt w Katedrze Historii Najnowszej w Instytucie Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego. Aktualnie moje zainteresowania naukowe koncentrują się przede wszystkim na historii końca XX w., w szczególności kwestii międzynarodowych aspektów przemian zachodzących w Polsce pod koniec lat 80 XX w.
Niezależnie od działalności naukowej, przez 12 lat (2007 – 2019 r.) pracowałem w branży turystycznej jako licencjonowany przewodnik po Krakowie, pilot wycieczek (specjalistyczne wyjazdy o profilu historyczno-kulturowym po Europie Środkowo-Wschodniej) oraz przewodnik po Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
Dorobek naukowy
Monografie naukowe:
Naczelny Komitet Narodowy 1914-1918. Polityczne i organizacyjne zaplecze Legionów Polskich, wydawnictwo Historia Iagiellonica, Kraków 2017.
Artykuły naukowe i rozdziały w monografiach:
- Wizyta Margaret Thatcher w Polsce (2-4 listopada 1988 r.) w świetle dokumentów brytyjskiego Foreign Office, „Res Gestae. Czasopismo Historyczne”, 2023, nr 17, s. 242-263.
- Działalność Naczelnego Komitetu Narodowego w powiecie brzeskim oraz dąbrowskim, [w:] Wielka wojna nad Dunajcem: Zabawa i okolice, red. Zdzisław Noga, Księgarnia Akademicka, Kraków 2022.
- Question of identity of the aristocratic families in the new national states after 1918: example of Habsburg & Hochberg families in Poland, „Historyka. Studia Metodologiczne”, T. 52, 2022, s. 145-164.
- Introduction, „Res Gestae. Czasopismo Historyczne. Forum”, 2022, nr 14, s. 134–138 (współautorzy Mariusz Wołos i Piotr Puchalski).
- Węzłowe problemy dziejów legionów polskich w historiografii II RP, „Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki”, 2021, Vol. 30, nr 1, s. 137-156.
- (współautor: Ada Krawczak), Najpopularniejsze polskie portale historyczne – próba analizy pod względem merytorycznym oraz user experience (doświadczeń użytkownika)„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia”, 2021, Z. 19, s. 536-561.
- Kraków jako stolica Generalnego Gubernatorstwa. Wpływ stołeczności na życie miasta, [w:] Oblicza wojny, tom V, red. Witold Jarno, Jarosław Kita, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2021, s. 259-276.
- Potyczki z imperium: działalność Komitetu Narodowego Polskiego na terenie Wielkiej Brytanii, „Fides, Ratio et Patria. Studia toruńskie”, 2020, nr 13, s. 9-34.
- Krakowskie adresy niepodległości. Miejsca związane z odzyskaniem przez Polskę niepodległości w Krakowie [w:] Krakowscy ojcowie polskiej niepodległości, red. A. Chwalba, Z. Noga, Kraków 2019, s. 157-182.
- Primum non nocere…? Tożsamość zwolenników orientacji austro-polskiej w okresie pierwszej wojny światowej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne”, t. 144, z. 2 (2017), 233-253.
- Rozkład morale żołnierzy Legionu Wschodniego: endecki spisek, czy splot nieszczęśliwych okoliczności? [w:] Doświadczenia żołnierskie Wielkiej Wojny. Studia i szkice z dziejów frontu wschodniego I wojny światowej, red. M. Baczkowski i K. Ruszała, Kraków 2016.
- Das Oberste Nationalkomitee. Ein unbekanntes Kapitel in der Geschichte der Polischen Legionen, „Jahrbuch des Wissenchaftlichen Zentrums der Polnischen Akademie der Wissenschaften in Wien”, Band 6 (2015), s. 201-219.
- Udział Naczelnego Komitetu Narodowego w tworzeniu zaplecza logistyczno-organizacyjnego Legionów Polskich, „Prace Komisji Historii Wojen i Wojskowości PAU”, T. IX, Kraków 2015, s. 29-44.
- Powstanie Legionów Polskich oraz Naczelnego Komitetu Narodowego w sierpniu 1914 r. Zapomniany sukces politycznej elity Galicji, „Sowiniec. Półrocznik Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego”, Nr 45 (grudzień 2014), s. 21-49.
- Naczelny Komitet Narodowy: pierwsza struktura nowego państwa czy przeżytek epoki zaborów?, [w:] Front Wschodni I wojny światowej. Studia z dziejów militarnych i polityczno-społecznych, red. M. Baczkowski i K. Ruszała, Wydawnictwo Historia Iagiellonica, Kraków 2013, s. 207-220.
- Nowoczesne formy komunikowania społecznego i propagandy w praktyce Naczelnego Komitetu Narodowego oraz Legionów Polskich (1914-1917), [w:] Wielka Wojna poza linią frontu, red. D. Grinberg, J. Snopko, G. Zackiewicz, Wydawnictwo Prymat, Białystok 2013, s. 175-188.
- Orientacja austro-polska wobec kwestii ukraińskiej w latach 1914-1917, „Krakowskie Pismo Kresowe”, R. IV (2012), s. 173-190.
- Dylematy polityki Naczelnego Komitetu Narodowego wobec Niemiec, „Studia Historyczne”, R. LV, Z. 1 (2012), s. 27-50.
- Akcja zagraniczna Naczelnego Komitetu Narodowego (1914-1917), „Studia Historyczne”, R. LIII, 2010, Z. 2 (2010), s. 161-181.
Publikacje naukowe w Internecie:
2 recenzowane przez zagranicznych pracowników naukowych artykuły w języku angielskim dla internetowej encyklopedii I wojny światowej 1914-1918-online. International Encyclopedia of the First World War (publikacja: 2014 r.), tytuły:
Granty i stypendia realizowane za granicą
- Czerwiec-lipiec 2023, pobyt w Londynie (National Archives), finansowanie w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki MINIATURA 6, temat: polityka Wielkiej Brytanii wobec Polski w pierwszym okresie transformacji systemowej.
- Listopad-grudzień 2022, pobyt w Londynie (National Archives), finansowanie w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki MINIATURA 6, temat: polityka Wielkiej Brytanii wobec Polski w pierwszym okresie transformacji systemowej.
- Listopad-grudzień 2021 – kwerenda w National Archives w Londynie (realizowana ze środków funduszu badawczego dyscyplin UP)
- Styczeń 2020 – kwerenda w Budesarchiv w Belinie (realizowana ze środków programu NAWA-PROM).
- Luty 2015 – stypendium Fundacji Lanckorońskich na finansowanie kwerendy w Wiedniu (badania w Haus-, Hof- und Staatsarchiv oraz Kriegsarchiv).
- Marzec 2013 r. – badania w Haus-, Hof- und Staatsarchiv oraz Kriegsarchiv w Wiedniu (dotacja celowa Wydziału Historycznego UJ na kwerendę zagraniczną).
Wystąpienia na konferencjach naukowych z referatem
- Międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Remembrance days in a trinational approach: Commemoration of the anniversary of the World War II outbreak as an example of the historical policy of the state” (Kraków 30.08. – 5.09.2019) z referatem: Outbreak of war led to a beginning of the extermination. Celebrating the anniversary of the first transport of prisoners to Auschwitz: ideas of commemoration, significance, debates.
- Międzynarodowa konferencja naukowa pt. „The War That Never Ended: Postwar Continuity and New Challenges in the Aftermath of the Habsburg and Ottoman Empires, 1918–1923” (Kraków 24-26.10.2019 r.), z referatem: Question of identity of the aristocratic families in the new national states after 1918: example of Habsburg & Hochberg families in Poland.
- V konferencja naukowa „Oblicza wojny: Miasto i wojna”, z referatem: Kraków jako stolica Generalnego Gubernatorstwa (1939-1945). Wpływ stołeczności na życie miasta (listopad 2020).
- Międzynarodowa konferencja naukowa „Traktat ryski oraz traktaty powersalskie jako elementy ładu międzynarodowego w Europie Środkowej i Wschodniej” (Kraków, 22-24.09.2021 r.) z referatem: Jan Dąbski jako przewodniczący delegacji polskiej w Moskwie.
- Międzynarodowa konferencja pt. “Czechia, Poland and the Current Russian Historical Narratives: Old Problems, New Common Opportunities” zorganizowana przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczpospolitej Polskiej oraz Ministerstwo Spraw Zgranicznych Republiki Czeskiej (Praga, 09.11.2021) z referatem: Polish-Russian dispute over the interpretation of the international situation in 1938-1939 (with particular emphasis on the partition of Czechoslovakia).
- Międzynarodowa konferencja naukowa „Regionalizm i tożsamość regionalna w Europie Środkowej” (7 kwietnia 2022 r.), z referatem: Role of local initiatives in regional education and popularization of the region: the example of the association „Podgórze.pl”.
- Międzynarodowa konferencja naukowa „Intellectuals and the First World War: Central European Perspective” (Kraków, Polska, 20–22 X 2016) z referatem Dilemmas of Intellectuals in a war-time politics. Example of Władysław Leopold Jaworski and the Conservatives of Cracow.
- III Konferencja Naukowa „Polsko-Litewska Unia, federacja, niepodległość? Polski i Litwy drogi do niepodległości” (Kraków, 18-19 października 2018 r.) z referatem Niepodległość nieoczywista: koncepcje oraz wypowiedzi zwolenników orientacji austro-polskiej w końcowym okresie pierwszej wojny światowej (1916-1918).
- Konferencja naukowa „Kwestia polska w propagandzie I wojny światowej” (Poznań, 29 I 2018 r., organizator Centrum Instytut Wielkopolski UAM oraz Wielkopolskie Muzeum Niepodległości) z referatem W poszukiwaniu poparcia dla Legionów Polskich oraz idei sojuszu z Habsburgami. Cele, formy i treści akcji propagandowej Naczelnego Komitetu Narodowego (1914-1918).
Organizacja konferencji naukowych:
- Konferencja naukowa pt. „Remembrance days in a trinational approach”: Commemoration of the anniversary of the World War II outbreak as an example of the historical policy of the state (Kraków 30.08. – 5.09.2019).
- Międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Traktat ryski oraz traktaty powersalskie jako elementy ładu międzynarodowego w Europie Środkowej i Wschodniej” (Kraków, 22-24.09.2021 r.).
- Międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Regionalizm i tożsamość regionalna w Europie Środkowej” (Kraków, 7.04.2022 r.).
- IV Kongres Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski (Kraków, 19-21.10.2022).
Wystąpienia na forum naukowym nieposiadające charakteru konferencji
- Wystąpienie na forum Komisji Historii Wojen i Wojskowości Polskiej Akademii Umiejętności (Kraków, 14 lutego 2012 r. ) z referatem Udział Naczelnego Komitetu Narodowego w tworzeniu zaplecza logistyczno-organizacyjnego Legionów Polskich;
- Wystąpienie w ramach odbywającego się Instytucie Historii Seminarium dziewiętnastowiecznego Primum non nocere…? Austro-polska tożsamość elit politycznych Galicji (20 stycznia 2015 r.).
Wystąpienia na konferencjach popularnonaukowych
- Konferencja popularnonaukowa „Krakowscy ojcowie niepodległości” (Kraków 29-30 października 2018 r.) z referatem Krakowskie adresy niepodległości – w poszukiwaniu miejsc związanych z wydarzeniami końca 1918 roku w Krakowie.
- Wystąpienie na konferencji poświęconej Św. Karolinie Kózkównie w Zabawie koło Tarnowa (06.2022) z referatem: Działalność Naczelnego Komitetu Narodowego w okolicach Tranowa.
Artykuły popularnonaukowe:
– Naczelny Komitet Narodowy. Jak uratowano Legiony?, „Zanim nastała wolność”, cz. 3 „Naczelny Komitet Narodowy”, dodatek historyczny do „Dziennika Polskiego” redagowany przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie (data publikacji 2 października 2018 r.);
5 artykułów popularnonaukowych opublikowanych na portalu Nowa Historia (interia.pl). Publikacja: 2014.
Tytuły:
– Jak rozpętaliśmy pierwszą wojnę światową?… czyli polskie wpływy polityczne w Wiedniu w 1914 roku;
– Tak źle i tak niedobrze. Polskie orientacje polityczne w przededniu I wojny światowej;
– Terroryści i harcerze. Polskie organizacje paramilitarne przed I wojną światową;
– Krakowska kiełbasa i ułańskie kabaty. Jak wystawiano Legiony Polskie w 1914 r.?;
– Czy Legiony rzeczywiście były Piłsudskiego? Tajemnica powstania Legionów Polskich w sierpniu 1914 r.
Inna działalność popularyzatorska
- Odczyt w konsulacie Republiki Francuskiej pt. Activity of Polish pro-Habsburg politicians in France and Great Britain in the time of World War I w ramach Seminarium polsko-francuskiego (Kraków 25 marca 2014 r.)
- Wykład w ośrodku Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu pt. Naczelny Komitet Narodowy (1914-1918). Nieznana karta epopei Legionów Polskich (Wiedeń, 26 lutego 2015 r.)
- Wystąpienie w Domu Kultury w Bochni w ramach Akademii Niepodległości IPN (02.2019) z wykładem: Budowanie niepodległej.
- Wystąpienie w Domu Kultury w Bochni w ramach Akademii Niepodległości IPN (09.2019) z wykładem: Roman Dmowski i polska ofensywa dyplomatyczna w okresie pierwszej wojny światowej oraz konferencji pokojowej w Paryżu.
- Wystąpienie w Domu Kultury w Bukownie (11.2019) z wykładem: Powrót na mapę… Polskie inicjatywy dyplomatyczne w okresie pierwszej wojny światowej oraz konferencji pokojowej w Paryżu (1914-1919).
- Wystąpienie w Muzeum Niepodległości w Myślenicach (02.2020) z wykładem: Powrót na salony – delegacja polska na konferencji pokojowej w Paryżu (1919).
- Wystąpienie w Instytucie Pamięci Narodowej z wykładem: Bitwa warszawska, bitwa niemeńska (12.2020)
- Wystąpienie w szkole Bolesławiu – wykład na temat polskiego państwa podziemnego (02.2022) z wykładem: Polskie Państwo Podziemne. Polski fenomen w okupowanej Europie.
Artykuły ruchu naukowego studentów i doktorantów:
- „Rok 1863” – studia Józefa Piłsudskiego nad powstaniem styczniowym, [w:] Piłsudski i jego czasy. Materiały z Ogólnopolskiej Studenckiej Konferencji z okazji 140. rocznicy urodzin Józefa Piłsudskiego Kraków 2007, s. 81-87.
- „Rok 1920”; „Pochód za Wisłę”: działania wojenne 1920 roku w oczach Józefa Piłsudskiego i Michaiła Tuchaczewskiego, [w:] Polonia restituta. Materiały z Ogólnopolskiej Studenckiej Konferencji z okazji 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, Kraków 2008, s.81-93.
- Działalność zaplecza logistyczno-organizacyjnego Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego, [w:] Na z góry upatrzonych pozycjach, Kraków-Zabrze 2011, s. 245-255.
- Bratnia Pomoc Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego podczas II wojny światowej, [w:] Intelektualiści w okowach totalitaryzmu. Kontestacja. Kooperacja. Kolaboracja, Kraków 2011, s. 11-28.
Wystąpienia na konferencjach studencko-doktoranckiego ruchu naukowego
- Ogólnopolska Studencka Konferencja z okazji 140. rocznicy urodzin Józefa Piłsudskiego (Kraków, 4-5 grudnia 2007 r.) z referatem: Rok 1863 – studia Józefa Piłsudskiego nad powstaniem styczniowym;
- Ogólnopolska Studencka Konferencja z okazji 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości (Kraków, 24-25 listopada 2008 r.) z referatem „Rok 1920”; „Pochód za Wisłę”: działania wojenne 1920 roku w oczach Józefa Piłsudskiego i Michaiła Tuchaczewskiego;
- XVI Ogólnopolski Zjazd Historyków Studentów (Kraków, 16-20 kwietnia 2008 r.) z referatem: Kraków w okresie pierwszej wojny światowej;
- XVII Ogólnopolski Zjazd Historyków Studentów (Olsztyn, 16-20 kwietnia 2009 r.) z referatem: Generał Adrian Carton de Wiart VC – polskie przypadki niezniszczalnego Anglika.
- Konferencja studenckiego ruchu naukowego pt. Intelektualiści w okowach totalitaryzmu. Kontestacja. Kooperacja. Kolaboracja (Kraków, 4-6 listopad 2009 r.) z referatem pt. Bratnia Pomoc Studentów UJ w czasie II wojny światowej
- Konferencja studenckiego ruchu naukowego pt. Rola pamiętników w procesie kształtowania historii (Olsztyn, 10-12 marca 2010 r.) z referatem pt. Wpływ wspomnień Józefa Piłsudskiego na społeczny odbiór Legionów Polskich po I wojnie światowej;
- Konferencja studenckiego ruchu naukowego Żydzi – pamięć i współczesność (Kraków, 15 marca 2010 r.) z referatem pt. Żydzi w polskim ruchu niepodległościowym na terenie Galicji w okresie pierwszej wojny światowej;
- Konferencja studenckiego ruchu naukowego pt. Historia w mediach (Kraków, 18-19 marca 2010 r.) z referatem pt. Oblicza traumy: pierwsza wojna światowa w filmie;
- Konferencja studenckiego ruchu naukowego pt. O kształt Europy Środkowo-Wschodniej. Polityka-Gospodarka-Kultura (Kraków, 27-30 maja 2010 r.) z referatem pt. Rosja w propagandzie ugrupowań orientacji austro-polskiej w okresie pierwszej wojny światowej;
- Konferencja studenckiego ruchu naukowego pt. II Międzynarodowa Sesja Humanistyczna. Pamiętać czy zapomnieć…? Miejsca pamięci we współczesnym dyskursie naukowym (Kraków, 24-26 czerwca 2010 r.) z referatem pt. Mit Galicji jako miejsce pamięci mieszkańców Krakowa;
- Konferencja studenckiego ruchu naukowego pt. VIII Ogólnopolska Konferencja Historyków Wojskowości (Warszawa, 19-21 listopada 2010) z referatem pt. Działalność zaplecza logistyczno-organizacyjnego Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego;
- Konferencja studenckiego ruchu naukowego pt. Chopinowski 2010. Walka-Kultura-Emigracja (Kraków, 29 listopada-1grudnia 2010 r.) z referatem pt. Kraków w roku 1829: jak wyglądało miasto, które odwiedził Fryderyk Chopin?;
- Konferencja studenckiego ruchu naukowego pt. Napoleon. Epoka i jej dziedzictwo (Kraków, 14-16 marca 2011 r.) z referatem pt. Recepcja epoki napoleońskiej w okresie pierwszej wojny światowej w Polsce;
- Międzynarodowa konferencji studencko-doktoranckiej pt. IV Łódzka Wiosna Młodych Historyków (Łódź, 25-27 marca 2011) z referatem w języku angielskim pt. Techniques of modern propaganda in the time of World War I;
- Konferencja studenckiego ruchu naukowego pt. VIII Ogólnopolska Sesja interdyscyplinarna „Historia – różne perspektywy”. Historyczne migracje – w życiu społecznym, gospodarczym i kulturze (Warszawa, 20 maja 2011 r.) z referatem pt. Stosunek Polonii amerykańskiej do polskiego ruchu niepodległościowego w czasie pierwszej wojny światowej;
- Międzynarodowa konferencja studencko-doktoranckiej pt. V Łódzka Wiosna Młodych Historyków (Łódź, 23-25 marca 2011) z referatem w języku angielskim pt. Increase of Polish-Ukrainian conflict in Lvov in the time of World War I.
- Konferencja studencko-doktoranckiej pt. V Łódzka Wiosna Młodych Historyków (Łódź, 23-25 marca 2012) z referatem w języku angielskim pt. Increase of Polish-Ukrainian conflict in Lvov in the time of World War I;
- Konferencji studenckiego ruchu naukowego pt. II Ogólnopolska Konferencja Lokacyjna. Związki Małopolski z innymi dzielnicami kraju (Kraków, 28-29 maja 2012 r.) z referatem pt. Lato roku 1914: Kraków stolicą polskiego ruchu niepodległościowego.