Międzynarodowa konferencja naukowa pt.: „Traktat ryski oraz traktaty powersalskie jako elementy ładu międzynarodowego w Europie Środkowej i Wschodniej”.

Serdecznie zapraszamy do udziału w konferencji, która ma na celu uczczenie setnej rocznicy podpisania w marcu 1921 r. traktatu pokojowego w Rydze. Porozumienie to nie tylko sankcjonowało przebieg granicy pomiędzy odrodzoną Rzeczpospolitą Polską oraz Rosją i Ukrainą Sowiecką, ale w okresie 1921-1939 stanowiło jeden najistotniejszych fundamentów pokoju w Europie i jako takie powinno być rozpatrywane jako element szeroko pojętego systemu/porządku powersalskiego. Przeświadczenie o potrzebie analizy traktatu ryskiego w szerszym, środkowo- i wschodnioeuropejskim kontekście, stało się dla nas punktem wyjścia do zaproponowania Państwu pogłębionej i wieloaspektowej dyskusji nad próbą stworzenia po pierwszej wojnie światowej trwałego ładu międzynarodowego. Niezależnie od wspomnianego traktatu ryskiego opierał się on również na innych porozumieniach, które możemy określać wspólnym mianem „traktaty powersalskie”. Niektóre z nich wynikały bezpośrednio z konieczności doprecyzowania ustaleń paryskiej konferencji pokojowej, inne – stanowiły próbę jej podważenia lub nawet kontestacji. W szczególności chodzi o umowy międzynarodowe podpisane w Saint-Germain-en-Laye (wrzesień 1919), Trianon (czerwiec 1920), Rapallo (kwiecień 1922 r.), Locarno (październik 1925), a także serię umów o charakterze bilateralnym. Chcielibyśmy, aby traktaty te stały się przedmiotem refleksji przybyłych na planowaną konferencję uczonych, przy czym poza analizą z punktu widzenia historii polityki oraz dyplomacji, chcielibyśmy poświęcić też uwagę wybranym zagadnieniom gospodarczym oraz społecznym.

Temat planowanej konferencji zamierzamy zrealizować koncentrując się w szczególności na następujących zagadnieniach:

1. Polityczne i ideologiczne tło traktatu ryskiego oraz innych traktatów zawartych w pierwszych latach po zakończeniu Wielkiej Wojny.
2. Wydarzenia historyczne związane z procesem negocjacyjnym poprzedzającym podpisanie wspomnianych traktatów Jak przebiegały rozmowy? W jaki sposób działały poszczególne delegacje? Kto posiadał decydujące znaczenie jeśli chodzi o podejmowanie kluczowych decyzji? Przyczynki do biografii najważniejszych postaci uczestniczących w procesie stanowienia porządku powojennego.
3. Treść poszczególnych traktatów – analiza z punktu widzenia politycznego, prawno-międzynarodowego, teorii stosunków międzynarodowych oraz efektywności tworzenia systemu europejskiego pokoju oraz bezpieczeństwa. W jaki sposób rozmaite koncepcje polityczne, np. samostanowienia narodów, znalazły odzwierciedlenie w zapisach omawianych traktatów? Analiza porównawcza poszczególnych porozumień międzynarodowych.
4. Skutki i następstwa zawarcia traktatów w aspekcie politycznym, prawnym, ideologicznym, wojskowym, społecznym i gospodarczym. Jak kształtowały się stosunki międzynarodowe (w tym również handlowe) w Europie po wejściu w życie omawianych porozumień? Jak wyglądały działania mające na celu ich implementację, utrzymanie bądź też obalenie? Sytuacja mniejszości narodowych. Rozwój koncepcji oraz systemów politycznych dążących do podważania szeroko pojętego ładu wersalskiego.

Chcielibyśmy zaznaczyć, że powyższa lista służyć ma jedynie ogólnemu zarysowaniu interesującej nas problematyki i pozostajemy otwarci na wszelkie tematy twórczo rozwijające założenia konferencji. Teksty wystąpień po uzyskaniu pozytywnej recenzji opublikowane zostaną w punktowanym wydawnictwie naukowym.

Z uwagi na prawdopodobieństwo zakończenia we wrześniu 2021 r. pandemii wirusa SARS-CoV-2, na chwilę obecną planujemy przeprowadzenie konferencji w formie tradycyjnej. W razie przedłużenia się stanu światowego zagrożenia epidemicznego będziemy wprowadzać stosowne modyfikacje, tak aby możliwe stało się zrealizowanie konferencji w postaci hybrydowej (tzn. zakładającej łącznie się z wybranymi uczestnikami w trybie on-line).

 

STRONA INTERNETOWA KONFERENCJI

 

Na stronie internetowej konferencji pt. „Traktat ryski oraz traktaty powersalskie jako elementy ładu międzynarodowego w Europie Środkowej i Wschodniej” (https://riga1921.up.krakow.pl) jest już dostępny link do transmisji z obrad na żywo (https://youtu.be/lV5334N1dEI)